Hộp số CVT là một trong những trang bị động cơ được sử dụng phổ biến trong nhiều dòng xe ô tô, trong đó có dòng xe Vinfast Fadil của Việt Nam. Đây là một dạng hộp số tự động với nhiều ưu điểm nổi bật, mang đến những trải nghiệm tốt nhất cho người dùng. Vậy hộp số CVT có cấu tạo thế nào, nguyên lý hoạt động ra sao? Nên sử dụng hộp số AT hay CVT tốt hơn? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
Khái niệm hộp số CVT
Hộp số CVT (Continuously Variable Transmission) là một loại hộp số tự động có khả năng thay đổi tỷ số truyền liên tục mà không theo cấp cố định, giúp xe vận hành mượt mà hơn và tiết kiệm nhiên liệu. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá cấu tạo và nguyên lý hoạt động của hộp số CVT, các ưu điểm và nhược điểm của nó so với hộp số tự động truyền thống (AT), cũng như các lưu ý khi lái và bảo dưỡng xe có trang bị loại hộp số này. Việc so sánh này sẽ giúp người dùng hiểu rõ hơn về lựa chọn phù hợp cho nhu cầu sử dụng của mình.
Cấu tạo của hộp số CVT
Hộp số CVT bao gồm các thành phần chính như puli truyền động và puli bị động, dây đai kim loại, và bộ điều khiển điện tử. Puli truyền động, hoạt động như một đầu vào, điều chỉnh đường kính của mình thông qua hệ thống thủy lực để thay đổi tỷ số truyền. Puli bị động, đóng vai trò đầu ra, phối hợp với puli truyền động để truyền lực đến các bánh xe. Dây đai kim loại, linh hoạt nhưng bền chắc, là thành phần chính truyền lực giữa hai puli. Bộ điều khiển điện tử giám sát và điều chỉnh các puli để đảm bảo vận hành trơn tru và hiệu quả nhiên liệu.
Nguyên lý hoạt động của hộp số CVT
Hộp số CVT hoạt động dựa trên nguyên lý thay đổi liên tục tỷ số truyền giữa động cơ và bánh xe, điều này được thực hiện thông qua sự điều chỉnh đường kính của các rãnh puli. Khi đường kính rãnh puli truyền động tăng lên, tỷ số truyền giảm xuống và ngược lại, giúp động cơ vận hành ở mức vòng tua tối ưu. Điều này không chỉ cải thiện hiệu suất tiêu thụ nhiên liệu mà còn giảm thiểu sự giật cục khi tăng tốc, mang lại trải nghiệm lái xe mượt mà hơn.
Các ký hiệu trên hộp số CVT và cách sử dụng
Trên hộp số CVT sẽ có một số ký hiệu tương tự như hộp số tự động (AT) có ý nghĩa như sau:
- P: Chế độ đậu / đỗ xe. Chỉ sử dụng khi xe đã dừng hoàn toàn.
- R: Chế độ lùi xe. Sử dụng khi cần di chuyển ngược lại.
- N: Chế độ tự do. Khi kích hoạt, động cơ và hộp số sẽ ngắt kết nối. Sử dụng khi cần đẩy hoặc kéo xe đến nơi sửa chữa.
- D: Chế độ chạy xe. Thường sử dụng trong điều kiện lái xe hàng ngày.
Ngoài ra, một số ký hiệu khác trên hộp số CVT bao gồm:
- M+/-: Chế độ số tay ảo. Mặc dù là hộp số vô cấp, chế độ này cho phép người lái thay đổi cấp số một cách thủ công, tạo ra trải nghiệm lái xe thể thao.
- S+/-: Chế độ lái thể thao. Tương tự như chế độ M+/- nhưng mang lại cảm giác lái xe phấn khích hơn.
- L: Chế độ số thấp. Tăng độ hãm của xe, thích hợp khi tải hàng, vận chuyển đồ nặng hoặc di chuyển trên địa hình đồi dốc.
Hộp số CVT và AT loại nào tốt?
Mỗi loại hộp số sẽ có những ưu nhược điểm riêng. Trước tiên, bạn hãy tham khảo các ưu – nhược điểm của 2 loại hộp số này:
|
Hộp số CVT |
Hộp số AT |
|
|
Ưu điểm |
– Mang đến cảm giác mượt mà hơn khi lái, sang/chuyển số ít bị giật nhờ dải biến thiên hoạt động liên tục – Tiếng ồn từ động cơ giảm rõ rệt – Không xảy ra tình trạng đuối số khi xe di chuyển trên nhiều loại địa hình khác nhau – Sửa chữa và bảo dưỡng đơn giản, tiết kiệm chi phí – Ít bị hỏng trong quá trình sử dụng – Cấu tạo đơn giản, trọng lượng nhỏ – Chí thấp, phù hợp với nhu cầu của nhiều tài xế |
– Dễ vận hành và sử dụng dù trong điều kiện đường tắc hoặc quá đông vào giờ cao điểm – Hạn chế tình trạng chết máy trong mọi trường hợp – Cho phép khởi động máy dù đang ở giữa dốc, hạn chế giật rung trong khi tăng ga – Nâng giá xe dù đã qua sử dụng |
|
Nhược điểm |
– Khó cảm nhận được xe đang số hay chưa – Không chịu được áp lực momen cao – Khả năng tăng tốc kém hơn so với những các dòng hộp số khác – Dây đai dễ bị trượt, ảnh hưởng đến hiệu suất của động cơ |
– Nhanh hao mòn và hư hỏng nên gây tốn chi phí sửa chữa, bảo dưỡng, thay thế – Trong trường hợp khẩn cấp, khi lên dốc tài xế có thể đạp chân ga quá mức gây nên tai nạn |
Có thể thấy, mỗi loại hộp số sẽ có những ưu – nhược điểm khác nhau. Tùy theo nhu cầu sử dụng và xe mà bạn có thể chọn loại hộp số phù hợp nhất. Bạn có thể sử dụng hộp số CVT nếu muốn tiết kiệm chi phí và ít phải bảo dưỡng. Còn nếu muốn đảm bảo hiệu quả hoạt động trong mọi cung đường thì nên chọn hộp số AT.
Những sự cố thường gặp do hộp số CVT
Trong quá trình sử dụng, sẽ khó tránh được việc hộp số CVT bị lỗi. Một số lỗi thường gặp nhất là:
- Hộp số bị trượt, mài và giật, nghiêm trọng hơn có thể gây ra các vấn đề về cấu trúc hộp số và chất lỏng truyền động.
- Các vấn đề về mô đun điều khiển, ảnh hưởng đến việc truyền tải và cảm biến trong xe.
- Phát ra một số tiếng động lạ khi láp xe, ảnh hưởng đến quá trình lái xe và không an toàn khi vận hành.
- Các vấn đề về truyền động như hộp số bị mài mòn, không đảm bảo hiệu quả vận hành.
- Hộp số quá nóng thường do không đủ dầu hoặc bị mòn.
- Đèn cảnh báo check engine do hộp số CVT bật sáng, báo hiệu vấn đề và cần kiểm tra, sửa chữa ngay lập tức.
- Trượt xích hoặc dây đai, đây là dấu hiệu cho thấy hộp số đang hư hỏng nghiêm trọng
- Bành đá có vấn đề như bị trượt, gây ảnh hưởng đến các công cụ dự đoán trong xe.
Cách xử lý khi gặp sự cố hộp số trên đường
Khi gặp sự cố với hộp số xe ô trên đường, bạn cần dừng lại một nơi an toàn và bật đèn cảnh báo. Sau đó tiến hành một vài kiểm tra đơn giản như kiểm tra hệ thống làm mát có đủ nước làm mát không, kiểm tra dây đai và bộ truyền động có vấn đề gì không, kiểm tra dầu xe,….
Trường hợp không biết cách xử lý, bạn nên gọi ngay cho trung tâm cứu hộ ô tô gần nhất. Đây là những đơn vị chuyên nghiệp chuyên hỗ trợ xử lý các sự cố xe ô tô trên đường một cách nhanh chóng, hiệu quả. Trường hợp xe của bạn không thể xử lý tại chỗ, nhân viên cứu hộ sẽ hỗ trợ đưa xe về gara hoặc nơi bạn chỉ định để xử lý, đảm bảo an toàn cho bạn và xe tốt nhất.
Trên đây là các thông tin chi tiết về hộp số CVT chúng tôi muốn chia sẻ. Hy vọng thông tin trong bài sẽ hữu ích. Đừng quên gọi đến trung tâm cứu hộ giao thông 119 theo hotline 0915 119 119 để được hỗ trợ xử lý sự cố nhanh nhất.
